Jakość powietrza w domu i biurze ma wpływ na zdrowie, samopoczucie i wydajność podczas pracy. Warto więc o nią dbać, uwzględniając przy tym wszystkie istotne parametry powietrza. Z tego artykułu dowiesz się, w jaki sposób można to robić.
1. Stosowanie oczyszczaczy powietrza
Jednym z najważniejszych parametrów jakościowych powietrza jest jego czystość. Powietrze wewnątrz budynków bywa zanieczyszczone przez smog, lotne związki organiczne, alergeny, bakterie, wirusy, a czasem także składniki dymu papierosowego. Wiele zanieczyszczeń napływa z zewnątrz, dlatego ciężko się przed nimi ochronić.
Nieocenioną pomoc stanowią oczyszczacze powietrza. Urządzenie wyposażone w technologię HEPA i filtr węglowy zapewnia skuteczną ochronę przed różnymi rodzajami zanieczyszczeń.
Polecane oczyszczacze powietrza – TOP 3 modele
| Miejsce | Marka i model | Recenzja | Cena |
|---|---|---|---|
1 miejsce | Klarta Forste 4 | ZOBACZ RECENZJĘ | 899 zł |
2 miejsce | Klarta Stor 2 | ZOBACZ RECENZJĘ | 1349 zł |
3 miejsce | SAMSUNG AX90R7080WD | ZOBACZ RECENZJĘ | 2089 zł |
2. Dbanie o prawidłową wilgotność
Prawidłowa wilgotność powietrza mieści się w granicach 40-60%. Negatywny wpływ na zdrowie ma zarówno przesuszone, jak i przewilżone powietrze. Wilgotność poniżej 40% powoduje m.in. drapanie w gardle i suchy kaszel oraz podrażnienia oczu. Na liście skutków przebywania w pomieszczeniach o wilgotności powyżej 60% znajdują się np. bóle reumatyczne. Co więcej, przewilżone powietrze tworzy idealne warunki do rozwoju chorobotwórczych pleśni.
W walce ze zbyt niską wilgotnością najlepiej sprawdzają się nawilżacze powietrza, a idealny wybór to nawilżacz ewaporacyjny. Przy zbyt wysokiej wilgotności warto zaopatrzyć się w osuszacz powietrza.
Jeżeli masz problem z wilgocią i szukasz rozwiązania, sprawdź nasz ranking osuszaczy powietrza:
3. Utrzymywanie odpowiedniej temperatury
W zależności od typu pomieszczenia przyjmuje się, że optymalna temperatura to 17-24 st. C. Najchłodniej powinno być w sypialni, najcieplej w łazience. Oczywiście preferencje pod tym względem są różne, jednak gdy temperatura znacząco odbiega od wspomnianych granic, szybko pojawia się dyskomfort i złe samopoczucie.
O ile w większości budynków ogrzewanie działa na tyle sprawnie, aby ochronić przed zimnem w chłodniejsze dni, to w sezonie letnim upały często stają się prawdziwym problemem. Najlepszą ochronę przed nimi zapewnia klimatyzacja. Można jej używać niemal wszędzie, ponieważ tam, gdzie nie jest możliwy montaż tradycyjnego klimatyzatora, wystarczy umieścić klimatyzator przenośny.
Takie urządzenie nie wymaga wykonywania otworu w ścianie, więc jego zamontowanie jest dopuszczalne bez uzyskiwania zezwoleń, które często są niezbędne przy klimatyzatorach typu split.
4. Regularne przeglądy i serwisowanie klimatyzacji
W przypadku klimatyzatora przenośnego nie trzeba wykonywać regularnych przeglądów, za to przy tradycyjnej klimatyzacji są one niezbędne. Brudna klimatyzacja to siedlisko alergenów, pleśni i bakterii. U osób, które mają z nią styczność, mogą pojawić się zapalenia dróg oddechowych, reakcje alergiczne, a nawet legionelloza, czyli choroba wywołana przez bakterię legionella pneumophila.
5. Stosowanie wentylatorów w nieklimatyzowanych pokojach
W pomieszczeniach pozbawionych klimatyzacji w sezonie letnim warto korzystać z wentylatorów, czyli wiatraków. Nie obniżają one rzeczywistej temperatury, ale wprowadzają powietrze w ruch, dzięki czemu wydaje się ono trochę chłodniejsze. Dają zatem ulgę w upalne dni, chociaż nie taką, jak klimatyzatory.
6. Unikanie klimatyzerów
Jeśli chodzi o urządzenia chroniące przed upałem, to do tej kategorii zaliczają się klimatyzery ewaporacyjne. Bywają one nazywane klimatorami oraz – błędnie – klimatyzatorami wodnymi/bez rury. Takie urządzenie pod względem skuteczności wypada podobnie jak wentylator. Jednak w przeciwieństwie do wiatraka powoduje wzrost wilgotności.
Kilka godzin pracy klimatyzera może doprowadzić do przewilżenia powietrza. Warto też pamiętać, że wysoka wilgotność powoduje wzrost temperatury odczuwalnej. Powietrze staje się parne i ostateczny efekt jest odwrotny od zamierzonego.
Zobacz także: Klimator (klimatyzer ewaporacyjny) – hit czy kit?
7. Dbanie o czystość i sprawność wentylacji
Niesprawna wentylacja może być przyczyną:
- problemów ze zbyt wysoką wilgotnością powietrza, a w efekcie np. rozwoju chorobotwórczych pleśni,
- nadmiernego stężenia dwutlenku węgla w powietrzu, które powoduje m.in. senność, bóle i zawroty głowy, trudności z koncentracją,
- obecności w powietrzu zanieczyszczeń takich jaki grzyby, pleśń, bakterie itp, rozwijających się w nieczyszczonych kanałach wentylacyjnych.
Z tego powodu należy pamiętać o regularnych przeglądach wentylacji oraz o czyszczeniu jej.
8. Regularne wietrzenie pomieszczeń
W celu uniknięcia nadmiernego stężenia dwutlenku węgla w powietrzu należy regularnie wietrzyć pomieszczenia. Jest to ważne o każdej porze roku, także zimą. W sezonie zimowym brak wietrzenia sprzyja nie tylko wzrostowi poziomu CO2, ale i przesuszeniu powietrza.
Warto pamiętać, że dopuszczalne stężenie CO2 w powietrzu w pomieszczeniach przeznaczonych do stałego przebywania ludzi wynosi 1000 ppm (do 0,1%).
9. Korzystanie z jonizatorów
Jonizatory to urządzenia generujące jony ujemne (jonizatory ostrzowe) albo ujemne i dodatnie (jonizatory plazmowe). Jonizacja służy usuwaniu z powietrza zanieczyszczeń, ale jednocześnie pomaga przywrócić równowagę między jonami ujemnymi a dodatnimi, którą zaburzają urządzenia elektryczne, generujące jony dodatnie.
Duża ilość urządzeń w pomieszczeniach biurowych sprawia, że są to miejsca szczególnie narażone na nadmiar jonów dodatnich, dlatego jonizacja jest w nich szczególnie przydatna. Warto zaznaczyć, że w zapewnieniu równowagi między jonami ujemnymi a dodatnimi sprawdzają się zarówno jonizatory ostrzowe, jak plazmowe. Generują one wprawdzie jony dodatnie, ale w mniejszych ilościach od jonów ujemnych.
Jeśli chodzi o usuwanie zanieczyszczeń to jonizator najlepiej sprawdza się w połączeniu z oczyszczaczem powietrza. Z tego powodu wiele oczyszczaczy wyposażonych jest w jonizację.
Zobacz także: Oczyszczacz powietrza z jonizatorem – 5 najlepszych modeli do 1000 i 2000 zł
10. Zakup czujników jakości powietrza
Aby mieć możliwość dostrzeżenia ewentualnych problemów z jakością powietrza, warto zaopatrzyć się w czujniki, które monitorują jego poszczególne parametry. Najbardziej przydatne będą mierniki:
- pyłu PM2,5, a więc podstawowego składnika smogu,
- LZO/TVOC, czyli lotnych związków organicznych,
- temperatury,
- wilgotności powietrza,
- dwutlenku węgla (CO2).
Zobacz także: 20 mierników jakości powietrza – czujniki smogu: PM2,5, PM10, VOC
11. Stosowanie ekologicznych metod ogrzewania
Wśród źródeł zanieczyszczeń występujących w samym budynku istotną rolę odgrywa źródło ogrzewania. To właśnie piece i kotły grzewcze odpowiadają za znaczną ilość smogu obecnego zimą w powietrzu. Na jakość powietrza można zatem wpłynąć poprzez wybór takich źródeł ciepła, które charakteryzują się niską emisją toksyn. Poniższy wykres prezentuje ilość pyłów zawieszonych powstałych przy wytworzeniu 1 kWh ciepła w zależności od sposobu ogrzewania.
12. Utrzymywanie w czystości tapicerki, dywanów, firan i zasłon
Meble tapicerowane, dywany, zasłony i firany bywają przydatne, lecz łatwo mogą stać się siedliskiem kurzu i alergenów. Przy każdym kontakcie z nimi dochodzi wówczas do wzbicia tych zanieczyszczeń w powietrze. Ważne jest zatem regularne czyszczenie tych elementów wyposażenia, szczególnie jeśli z pomieszczenia, w którym się znajdują, korzystają alergicy.
13. Sprzątanie we właściwej kolejności
Aby ograniczyć ilość kurzu unoszącego się w powietrzu, należy regularnie usuwać go z mebli i podłóg. Warto pamiętać przy tym o prawidłowej kolejności prac porządkowych, która wygląda tak:
- odkurzanie podłogi (podczas odkurzania część kurzu zostaje wzbita w powietrze i osiada na meblach, więc nie ma sensu oczyszczać ich najpierw),
- ścieranie kurzu z mebli, począwszy od górnych partii, a skończywszy na niższych,
- mycie podłogi na mokro.
Zobacz także: Czy oczyszczacz powietrza usuwa kurz?
14. Unikanie stosowania odświeżaczy powietrza
Odświeżacz powietrza uznawany jest za szybki sposób na zamaskowanie brzydkich zapachów przyjemną wonią. Niestety zdecydowana większość tego typu produktów zawiera w swoim składzie szkodliwe związki chemiczne. Dotyczy to zarówno odświeżaczy w aerozolach, jak i w postaci żelu czy świecy zapachowej.
Jednym z najbardziej szkodliwych składników jest formaldehyd. Regularny kontakt z nim zwiększa ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych i astmy oskrzelowej. W odświeżaczach obecne są też np. ftalany, które mają toksyczny wpływ na układ nerwowy i hormonalny.
Sklepowe odświeżacze powietrza warto zastąpić olejkami eterycznymi, które zapewnią przyjemny zapach bez stwarzania ryzyka dla zdrowia.
15. Używanie bezpiecznych środków czystości
Szkodliwe związki chemiczne znajdują się również w wielu środkach czystości. O ich negatywnym wpływie na zdrowie najlepiej świadczy fakt, że w wyniku badań przeprowadzonych w Norwegii u osób zawodowo zajmujących się sprzątaniem stwierdzono o 17% niższą wydolność płuc niż u pracowników innych branż.
Warto wiedzieć, że na rynku dostępnych jest coraz więcej ekologicznych środków czystości, opracowanych na bazie naturalnych i bezpiecznych składników. Co więcej, wiele podobnych preparatów można przyrządzić samodzielnie w domu. Przydatne będą np. ocet, soda oczyszczona czy kwasek cytrynowy.
16. Hodowanie roślin doniczkowych
Wiele roślin doniczkowych wychwytuje z powietrza groźne zanieczyszczenia, a niektóre także poprawiają jego wilgotność. Należy jednak zaznaczyć, iż skutecznością nigdy nie dorównają one oczyszczaczom ani nawilżaczom powietrza. Mimo to obecność roślin w pomieszczeniu korzystnie wpływa na stan powietrza, dlatego warto je hodować.
Zobacz także: Rośliny doniczkowe oczyszczające powietrze
17. Unikanie palenia papierosów w pomieszczeniach
Dym z papierosów osiada na wszystkich przedmiotach obecnych w pobliżu palacza, a więc na meblach, zasłonach, ścianach, a nawet drobnych rzeczach, takich jak książka, telefon czy długopis. Usunięcie brzydkiego zapachu z tych rzeczy bywa naprawdę trudne. Co więcej, dotykanie ich skutkuje kontaktem z toksycznymi składnikami dymu. Warto zatem unikać palenia papierosów wewnątrz pomieszczeń.
18. Wymiana filtrów w urządzeniach usuwających zanieczyszczenia
Urządzenia takie jak oczyszczacz, odkurzacz czy okap kuchenny zwykle wykorzystują filtry, które ulegają zużyciu. Jeśli w odpowiednim momencie nie zostaną wymienione, sprzęt przestaje prawidłowo spełniać swoją funkcję. Warto zatem kontrolować stopień zużycia filtrów, a kiedy zajdzie taka potrzeba, zastąpić je nowymi.
Zdarza się, że filtry nie wymagają wymiany, lecz regularnego oczyszczania. Dotyczy to np. filtrów wstępnych w wielu oczyszczaczach powietrza.
19. Montaż nawiewników antysmogowych
Jedną z form ochrony przed napływającymi z zewnątrz zanieczyszczeniami są nawiewniki okienne. Działają one podobnie do zwykłych nawiewników, czyli zapewniają kontrolowany przepływ powietrza z zewnątrz do wnętrza budynku, a jednocześnie zatrzymują zanieczyszczenia, co jest możliwe dzięki obecności odpowiednich filtrów.
20. Sadzenie drzew w ogrodzie
Drzewa dostarczają tlen oraz zapewniają naturalną ochronę przed upałem, dlatego w miarę możliwości warto posadzić je w swoim ogrodzie. Gatunek drzew należy dostosować do wielkości ogrodu, odległości od budynku i typu gleby, aby miały zapewnione dobre warunki do rozwoju i jak najlepiej spełniały swoje funkcje.
Źródła:
FAQ, czyli najczęstsze pytania o to, jak poprawić jakość powietrza w domu i biurze?
Najskuteczniejszą metodą ochrony przed zanieczyszczeniami jest oczyszczacz powietrza wyposażony w filtr HEPA oraz filtr węglowy.
W ocenie jakości powietrza pomogą czujniki zanieczyszczeń (głównie PM2,5 i LZO) oraz mierniki temperatury, wilgotności i CO2.
Prawidłowa wilgotność powietrza wewnątrz budynku wynosi 40-60%.
