Opatentowana w latach 2000’ przez firmę Sharp technologia jonizacji plazmowej w oczyszczaczach powietrza dała impuls do inwestycji w tę technologię przez innych producentów. Obecnie z jonizacji plazmowej korzystają Panasonic (Nanoe), Vestfrost (Plasma ION), Klarta (ION Plasma Air) czy Winix (Plasmawave). Co to są jony Plasmacluster? Co daje jonizacja w oczyszczaczu powietrza? Czy Plasmacluster jest bezpieczne?
Co to są jony Plasmacluster?
Plasmacluster to technologia jonizacji plazmowej, słynąca z wytwarzania bipolarnych jonów o dużej masie, które są w stanie przetrwać w powietrzu dłużej niż jony ujemne z tradycyjnych jonizatorów ostrzowych. Oczyszczacze powietrza Sharp wykorzystują jony plazmowe od wielu lat. Analogiczne rozwiązania możemy znaleźć też w klimatyzatorach tejże firmy.
Jonizator najłatwiej przedstawić jako generator ładunków elektrycznych o dwóch elektrodach. Jedna z elektrod generuje ładunki dodatnie, przyczyniając się do rozpadu plazmy w znajdujących się wokół cząsteczkach wody (wskutek tego powstają naładowane dodatnio atomy wodoru – H+). Druga zaś tworząc ładunki ujemne, oddziałuje na atomy tlenu, nadając im ujemny charakter (O2-).
Naładowane dodatnio atomy wodoru H+ oraz ujemnie atomu tlenu O2– przyciągają dipolowe cząsteczki wody oraz siebie nawzajem. W reakcji z cząsteczkami wody tworzą trwalsze związki, które są w stanie dłużej przetrwać w powietrzu. Oddziałując na napotkane w pobliżu cząsteczki zanieczyszczeń, jony plazmowe otaczają je, prowadząc do rozpadu struktury atomowej szkodliwych związków i ich neutralizacji.
Grafika przedstawiająca silnie reaktywne jony hydroksylowe, które otaczają cząsteczkę bakterii. Materiały producenta Sharp.
Czym różni się technologia Plasmacluster od innych technologii jonizacji plazmowej?
Jonizacja Plasmacluster jest pierwszą oficjalnie opatentowaną technologią tego typu. Rozwijana przez koncern Sharp od około 20 lat była przez lata głównym tego typu rozwiązaniem. Obecny rozwój i zaawansowanie techniczne innych producentów sprawiają, że ciężko wskazać różnice między Plasmacluster, a konkurencyjnymi technologiami jonizacji plazmowej.
Linią obrony Sharpa są przeprowadzone badania medyczne dot. skuteczności jonizacji na poszczególnych szczepach wirusów. Inni producenci takich badań raczej nie prowadzili.
Z drugiej strony wydajność jonizatorów Plasmacluster w oczyszczaczach Sharp jest zaskakująco często niższa od tej, którą spotykamy u konkurencji, np. w oczyszczaczach Klarta. W praktyce jonizator użyty w Klarcie Stor 2 był w stanie wygenerować w naszych testach więcej kationów i anionów, które neutralizują zanieczyszczenia gazowe, jak i stałe.
Co daje jonizacja powietrza w oczyszczaczu?
Jonizacja powietrza Plasmacluster:
- Skraca czas potrzebny na oczyszczenie powietrza z pyłów
- Redukuje nieprzyjemne zapachy i szkodliwe gazy
- Neutralizuje zarodniki grzybów i pleśni
- Neutralizuje bakterie i wirusy
- Przywraca równowagę elektrostatyczną w pomieszczeniu
- Poprawia samopoczucie i koncentrację
- Poprawia kondycję skóry
- Nieznacznie zmniejsza też stężenie roztoczy
Test jonizatora Plasmacluster – o 4,7% krótszy czas oczyszczania powietrza
Przetestowaliśmy model Sharp KC-D50EUW, wykonując 3 testy oczyszczania powietrza w trybie turbo z włączoną jonizacją Plasmacluster oraz 3 takie same testy bez jonizacji. Średni czas potrzebny do oczyszczenia naszego pokoju testowego z pyłów PM2,5 w trybie turbo był o 4,7 % (49 sekund) krótszy przy włączonej funkcji jonizacji powietrza.
Potwierdza to nasze obserwacje uzyskane podczas testów innych oczyszczaczy powietrza z jonizacją: Klarta Forste 4 i Vestfrost VP-A1Z40WH. Niezależnie jednak od tego, jakie urządzenie testowaliśmy, różnice w uzyskanych czasach nie były znaczące.
Szybsze usuwanie nieprzyjemnych zapachów i szkodliwych gazów
Jony Plasmacluster są w stanie zredukować stężenie nieprzyjemnych zapachów, wchłanianych często przez ubrania czy materiały wykończeniowe w domu. Jonizacja może być dobrym uzupełnieniem dla filtra węglowego, pozwalając szybciej pozbyć się zapachu potu czy dymu papierosowego.
Neutralizacja zarodników grzybów i pleśni
Przylegając do ich powierzchni, jony Plasmacluster niszczą strukturę błony komórkowej grzybów i pleśni. Zapobiegają w ten sposób ich dalszemu dzieleniu się. Badania dot. skuteczności technologii Plasmacluster prowadzone były m.in. przez Ishikawa Health Service Association. W zamkniętym pomieszczeniu o kubaturze 25 m3 jonizator Plasmacluster potrzebował 6 godzin, by pozbyć się > 99% komórek Bacillus cereus oraz 8 godzin, by zneutralizować występujące tam komórki Bjerkandera adusta.
Neutralizacja szczepów bakterii i wirusów
Przyłączając się do powierzchni komórek bakterii i wirusów, bipolarne jony tworzą tzw. rodniki hydroksylowe (OH). Ta reakcja chemiczna powoduje rozpad białek na powierzchni wirusów, bakterii, co tym samym je unieruchamia. Skuteczność technologii Plasmacluster została zbadana i udowodniona dla wirusa grypy H1N1, Coxsackie, jak i koronawirusa SARS-CoV-2.
We współpracy z WHO Global Health Workforce Alliance i Narodowym Centrum Gruźlicy i Choroby Płuc w Tbilisi (Gruzja), Sharp dowiódł również o 75% mniejszego ryzyka zakażenia gruźlicą wśród pracowników służby zdrowia poddanych działaniu jonizacji Plasmacluster.
Tabela ukazująca czas potrzebny do neutralizacji poszczególnych substancji chemicznych przy użyciu oczyszczacza z technologią Plasmacluster. Materiały producenta Sharp
Przywrócenie równowagi elektrostatycznej i poprawa samopoczucia
Jednym z pozytywnych efektów jonizacji powietrza jest też przywrócenie równowagi jonowej, co wpływa pozytywnie na naszą energię witalną. Przebywając na co dzień w zamkniętych pomieszczeniach, wypełnionych różnego rodzaju elektroniką, oddychamy bowiem powietrzem zdominowanym przez jony dodatnie. Przyczyniają się one do senności, apatii i bólu głowy. Jonizacja powietrza pozwala odwrócić tę sytuację.
Poprawa kondycji skóry
Choć nie jest to główny cel jonizowania powietrza, warto jednak wspomnieć, iż wpływa ona pozytywnie również na nawilżenie skóry. Eksperyment przeprowadzony w Japonii, wśród 13 kobiet w wieku 20 – 65 lat, badał wpływ jonizacji na nawilżenie skóry. Porównawczy test w pomieszczeniu bez jonizatora oraz w pomieszczeniu, w którym włączono jonizację, wykazał poprawę kondycji skóry kobiet o ok. 6% (nawilżenie, ale też elastyczność i tekstura skóry),
Wykres porównujący poziom nawilżenia skóry w pomieszczeniu z jonizatorem Plasmacluster oraz bez jonizacji. Źródło: https://global.sharp/pci/en/certified/pdf/skin_01.pdf
Redukcja roztoczy kurzu domowego
Sharp obiecuje również usunięcie 99% roztoczy kurzu domowego (zarówno mikroorganizmów, jak i ich odchodów) w ciągu 14 minut działania oczyszczacza powietrza z jonizatorem Sharp KI-HP100. Dla modelu Sharp FU-F28 czas ten był już znacznie dłuższy i wyniósł 51 minut. Niemniej jednak wciąż wyniki te mogą robić wrażenie.
Nasze uwagi:
- Testy przeprowadzono w warunkach laboratoryjnych. Niestety w codziennych warunkach domowych, gdzie mamy również pościele, poduszki, zasłonki, ubrania i inne powierzchnie, absorbujące roztocza, efektywność usuwania roztoczy będzie niższa.
- Test dotyczył oczyszczacza powietrza z włączoną funkcją jonizacji, a nie samego jonizatora powietrza Plasmacluster. Ciężko więc ocenić, na ile osiągnięty wynik jest efektem działania jonizatora, a na ile oczyszczacza powietrza. Nasze doświadczenie podpowiada nam jednak większą rolę oczyszczacza. Skuteczność samej jonizacji w walce z roztoczami jest niewielka i wynosi ok. 72 % dla D.farinae i 29% dla D.pteronyssinus po upływie 72 h.
Więcej na ten temat w artykule: Oczyszczacz powietrza z jonizatorem – 5 najlepszych modeli do 1000 i 2000 zł.
Jonizator Sharp w samochodzie?
Sharp IG-GC20EU-N – samochodowy oczyszczacz powietrza w kolorze złotym. Materiały producenta Sharp
Co ciekawe oczyszczacz powietrza Sharp z modułem Plasmacluster występuje również w małej, kompaktowej wersji do samochodu. Sharp UJ-GC20E-B/UJ-GC20E-N/UJ-GC20E-P to malutkie urządzenie o wielkości kubka termicznego, które bez problemu powinno zmieścić się w schowku na napoje. Model ten występuje w 3 kolorach. Wyposażony jednak został jedynie w filtr wstępny oraz wspomniany jonizator Plasmacluster. Nie posiada natomiast ani filtra HEPA, ani też węglowego. O efektywnym oczyszczaniu powietrza nie może być więc mowy.
Źródła:
- Plasmacluster* 1 Technology Shown Effective in Controlling Effects of Bacteria and Fungi Adhering to Yellow Sand and in Removing Organic Chemicals Contained in PM2.5. https://global.sharp/pci/en/certified/pdf/bacteria_02.pdf. Dostęp do strony internetowej: 10.05.2023.
- Plasmacluster Technology 1 Proven to Decrease Risk of Tuberculosis
Infection in Tuberculosis Hospital for the First Time. https://global.sharp/pci/en/certified/pdf/efficacy_03.pdf. Dostęp do strony internetowej: 11.05.2023 - Sharp’s High-Density Plasmacluster Ions* 1 (25,000 ions/cm 3 ) Proven
Effective in Preserving Skin Moisture. https://global.sharp/pci/en/certified/pdf/skin_01.pdf. Dostęp do strony internetowej: 10.05.2023 - Sharp Plasmacluster’s Benefits. https://global.sharp/pci/en/effect/. Dostęp do strony internetowej 11.05.2023.
FAQ – jonizacja Plasmacluster
To technologia jonizacja plazmowej (bipolarnej), opatentowana przez Sharp, polegająca na uwalnianiu do otoczenia jonów o przeciwnych ładunkach. W reakcji z cząsteczkami wody występującymi w otoczeniu, tworzą one dodatnie jony (kationy) wodoru i ujemne jony (aniony tlenu).
Tak, jest zdrowa. Poprawia samopoczucie i koncentrację, zmniejsza uczucie zmęczenia. Ułatwia usuwanie szkodliwych związków, jak cząsteczki wirusów, bakterii czy pyły smogowe.
To tryb pracy, w którym oczyszczacz uwalnia do otoczenia jony o dużym stężeniu i emituje silny strumień powietrza przez 60 min.
Aby utrzymać bardzo dobrą jakość powietrza, oczyszczacz z jonizatorem może być włączony przez całą dobę.
