Dobry oczyszczacz powietrza jest w stanie skutecznie usuwać różne rodzaje zanieczyszczeń. Zapewnia ochronę zarówno przed smogiem, który szkodzi każdemu z nas, jak i przed alergenami, które są szkodliwe głównie dla alergików. Na tym jednak jego możliwości się nie kończą.
Smog, czyli pyły zawieszone i nie tylko
Głównym zadaniem oczyszczacza powietrza zazwyczaj jest ochrona przed smogiem, który stanowi w Polsce poważny problem w sezonie grzewczym. W skład smogu wchodzą pyły zawieszone, będące nośnikiem m.in. wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych i metali ciężkich, a także zanieczyszczenia gazowe.
Już krótkotrwała ekspozycja na smog może powodować.:
- podrażnienie układu oddechowego,
- pogorszenie sprawności umysłowej,
- wystąpienie udaru, zawału i zatoru płucnego (głównie u osób szczególnie narażonych).
Długotrwały kontakt ze smogiem skutkuje m.in.:
- rozwojem nowotworów, zwłaszcza płuc i krtani, ale też wątroby, piersi i mózgu,
- większym ryzykiem wystąpienia demencji starczej i choroby Alzheimera,
- opóźnieniem rozwoju funkcji poznawczych u dzieci.
Skład smogu sprawia, że w walce z nim najlepiej sprawdzają się oczyszczacze wyposażone w filtr HEPA oraz filtr węglowy. Ten pierwszy zatrzymuje pyły zawieszone PM1, PM2,5 i PM10, natomiast drugi szkodliwe gazy.
Alergeny wziewne
Drugim częstym powodem zakupu oczyszczacza powietrza jest potrzeba ochrony przed alergenami wziewnymi. Filtr HEPA poza pyłami zawieszonymi wychwytuje:
- pyłki roślinne,
- kurz i jego roztocza,
- zarodniki pleśni i grzybów,
- sierść zwierzęcą.
Sierść i kurz może zatrzymywać także filtr wstępny. Dodatkowym wsparciem w oczyszczaczu powietrza na alergię często jest jonizator, który pomaga w usuwaniu wielu zanieczyszczeń, w tym właśnie alergenów.
Wysoką skuteczność oczyszczacza w ochronie przed alergenami potwierdza wielu alergików.
Zobacz także: Oczyszczacz powietrza dla alergików
Bakterie i wirusy
Na liście zanieczyszczeń, z którymi radzi sobie filtr HEPA, znajdują się również bakterie i wirusy. Technologią pomocną w ich usuwaniu jest jonizacja. Oczyszczacz powietrza nie wyeliminuje całkowicie ryzyka zarażenia grypą czy koronawirusem, ponieważ do zakażenia dochodzi często poprzez bezpośredni kontakt z chorym albo zainfekowanym przedmiotem. Jednak obecność takiego urządzenia może ograniczyć ryzyko zachorowania.
Uwaga: Zdolność do usuwania bakterii i wirusów przypisuje się też obecnym w niektórych oczyszczaczach lampom UV. Jednak o ile w odpowiednich warunkach promieniowanie UV faktycznie niszczy DNA wirusów i bakterii, to w przypadku oczyszczacza powietrza taka lampa jest zwykle bezużyteczna. Czas kontaktu promieni z oczyszczanym powietrzem jest bowiem zbyt krótki, żeby patogeny zostały zniszczone.
Zobacz także: Oczyszczacz powietrza z lampą UV
Lotne związki organiczne (LZO)
Lotne związki organiczne to grupa związków zawierających w swoim składzie węgiel, która charakteryzuje się łatwym przechodzeniem w postać gazu. Są obecne niemal wszędzie, ponieważ wiele z nich znalazło zastosowanie w produkcji:
- środków czystości, np. odświeżaczy powietrza, płynów do mycia szyb,
- kosmetyków, np. lakierów do włosów, zmywaczy do paznokci,
- produktów przeznaczonych do wykańczania wnętrz i mebli, np. farb, lakierów do mebli, klejów do paneli.
Wiele z LZO ma potwierdzone działanie rakotwórcze. Dotyczy to m.in. najpopularniejszego przedstawiciela tej grupy, czyli formaldehydu. Ponadto częsty kontakt z tymi związkami wpływa negatywnie na funkcjonowanie układu oddechowego.
Lotne związki organiczne to gazy, dlatego w walce z nimi najlepiej sprawdza się filtr węglowy.
Zobacz także: Lotne związki organiczne (LZO, VOC, TVOC). Dlaczego są uznawane za szkodliwe?
Dym papierosowy
Dym papierosowy ma prawie 5000 składników, a 250 z nich ma działanie toksyczne. Na liście szczególnie szkodliwych związków znajdują się nikotyna, formaldehyd, tlenek azotu, cyjanowodór i kadm. Niebezpieczeństwo stanowi bierne i czynne palenie, lecz także tzw. palenie z trzeciej ręki, oznaczające przyswajanie składników dymu papierosowego poprzez kontakt z zainfekowanymi nim przedmiotami.
Jak wiadomo dym tytoniowy łatwo osiada na różnych powierzchniach, a usunięcie go i pozbycie się brzydkiego zapachu jest trudne. Z tego powodu warto używać dobrego oczyszczacza powietrza. Podobnie jak w przypadku smogu powinien on być wyposażony zarówno w filtr HEPA, jak i węglowy.
Zobacz także: Oczyszczacze powietrza dla palaczy – ranking
Kurz
O kurzu wspomnieliśmy już w części poświęconej alergenom wziewnym, lecz warto omówić ten wątek oddzielnie, ponieważ kurz stanowi problem nie tylko dla alergików. Nie da się całkowicie uniknąć obecności kurzu w domu, ale w nadmiernych ilościach jest on niepożądany – zarówno z powodów estetycznych, jak i ze względu na możliwy wpływ na zdrowie. Kurz zawiera m.in. złuszczony naskórek, roztocza i ich odchody, resztki martwych owadów oraz bakterie.
Oczyszczacz powietrza nie wyeliminuje go 100%, a więc nie uwolni od konieczności odkurzania podłóg i mebli. Jednak odpowiednio dobrany i prawidłowo użytkowany ogranicza ilość kurzu w pomieszczeniu. Jeśli chodzi o technologie, które są tutaj najbardziej przydatne, to są nimi filtr HEPA i filtr wstępny, a dobre wsparcie dla nich stanowi jonizacja.
Zobacz także: Czy oczyszczacz powietrza usuwa kurz?
Brzydkie zapachy
Filtr węglowy obecny w wielu oczyszczaczach powietrza poza szkodliwymi gazami usuwa brzydkie zapachy. Pomaga pozbyć się niechanej woni, których źródłem mogą być np. smażone albo zepsute jedzenie.
FAQ, czyli najczęstsze pytanie o to, co usuwają oczyszczacze powietrza
Tak, oczyszczacz powietrza z odpowiednimi technologiami usuwa alergeny. Podstawowa technologia w oczyszczaczu na alergię to filtr HEPA. Wsparciem dla niego mogą być filtr wstępny i jonizator.
Tak, oczyszczacz usuwa kurz, ale tylko z powietrza. Nie usunie go np. z mebli.
Tak, oczyszczacz usuwa z powietrza składniki dymu papierosowego i jego zapach.
